مقدمه انواع بخاری
انواع بخاری یکی از وسایلی است که مردم کشور ما و اکثر کشورهای جهان هر ساله از آن استفاده می‌کنند. همانطور که می‌دانید انواع بخاری در بازار وجود دارد که شما میتوانید با توجه به محل استفاده و کاربرد موردنظر خود اقدام به خرید آن‌ها کنید. با پیشرفت علم انواع بخاری بسیار پیشرفته و با ویژگی‌ها زیادی عرضه شده‌اند. انواع بخاری صنعتی، بخاری برقی، بخاری پاسیو، بخاری فن دار و بخاری گازی وجود دارند که میتوانید از آن‌ها استفاده کنید. هر کدام از این بخاری‌ها ویژگی و مزایای خاصی دارند که برای محل مشخصی استفاده می‌شوند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری درباره انواع بخاری به دست آورید.
تاریخچه بخاری
همانطور که می‌دانید در گذشته افراد با آتش خود را گرم می‌کردند و با گذشت زمان و پس از صنعتی‌شدن جوامع، بخاری‌های نفتی به بازار آمدند که با نفت کار می‌کردند. سپس بخاری‌هایی به بازار آمدند که با گاز کار می‌کردند و با یک لوله متصل به بیرون از خانه، گاز مصرف شده را که دی اکسید کربن بود را از خانه خارج می‌کردند. بعد از اینکه استفاده از وسایل برقی به یکی از عادات زندگی ما تبدیل شد، بخاری‌های برقی نیز به بازار آمدند که گرمای بیشتری نسبت به بخاری‌های گازی داشتند و مزایای آن‌ها نیز بیشتر بود.
امروزه در خانه‌ها اغلب از پکیج و شوفاژ برای گرما استفاده می‌شود که هم از برق استفاده کرده و هم از گاز استفاده می‌کند و در کنار آن بخاری‌های مختلف نیز کاربرد دارند.
انواع بخاری
همانطور که بیان شد، انواع بخاری برای مکان‌ها و کاربردهای مختلفی استفاده می‌شوند که در ادامه بیان خواهند شد.
بخاری برقی
همانطور که از نام این بخاری پیداست با برق کار می‌کند و از مزایای آن می‌توان به عدم استفاده از گاز اشاره کرد. برخی از این بخاری‌ها قابل حمل هستند و بازدهی گرمایی بسیار خوبی دارند. این بخاری‌ها اغلب برای فضاهای کوچک استفاده می‌شوند و در فضاهای بزرگ کارایی چندان بالایی ندارند. قیمت این نوع بخاری نیز مناسب است و قیمتش نسبت به حجم آن افزایش می‌یابد. این بخاری‌ها ایمنی بسیار بیشتری را نسبت به انواع بخاری گازی دارند و ریسک کمتری در استفاده دارند. این بخاری‌ها در دو نوع فن دار و تابشی تولید می‌شوند و در بازار وجود دارند که در ادامه مطلب به معرفی هر یک از این بخاری‌ها می‌پردازیم. بخاری برقی مدل QH-2800 نمونه ای از بخاری برقی فن دار می باشد.
بخاری برقی فن دار
بخاری برقی فن دار، عملکرد بسیار جالبی دارد. کارایی این دستگاه به صورتی است که المنت‌ها به در جلوی فن بخاری نصب می‌شود و بعد از اینکه المنت‌ها داغ شدند، فن‌ها گرمای آن را به بیرون از بخاری هدایت می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا گرما به همه فضاها برسد و دمای متعادلی در خانه به وجود بیاید. در این نوع بخاری‌ها یک ترموستات و سنسور نصب شده است که بعد از زمان مشخص یا بعد از سرد شدن فضای خانه به صورت خودکار دوباره به کار افتاده و اقدام به گرم کردن مجدد فضای خانه می‌کند و بعد از آن به طور خودکار خاموش می‌شود. سیستم امنیتی این بخاری برقی بسیار خوب است و اگر بخاری به زمین بیافتد، خاموش می‌شود. توجه کنید که بهتر است از این بخاری در مکان‌های مرطوب استفاده نکنید. بخاری برقی فن دار مدل QH-1600 مثال خوبی از این نوع بخاری می باشد.
بخاری برقی تابشی
این بخاری‌ها مانند بخاری‌های فن دار کار می‌کنند و تفاوت آن‌ها در این است که در این بخاری هیچ نوع فنی وجود ندارد. در بخاری‌های تابشی در اطراف المنت‌ها فضای بسته‌ای وجود ندارد و گرمای المنت‌ها مستقیما به فضای اطراف آن می‌رسد. در فضایی که این المنت‌ها قرار دارند، یک سطح براق و منعکس کننده وجود دارد که گرما را به جهات مختلف منعکس می‌کند. این بخاری با توجه به المنت‌هایی که درون خودش دارد، انرژی برق را به انرژی تابشی تبدیل می‌کند. مصرف برق این بخاری‌ها با توجه به ابعادی که دارند، متفاوت است. المنت‌هایی که در این بخاری‌ها قرار دارند با توجه به اندازه و ظرفیت خود، به میزان ۴۰۰ الی ۸۰۰ وات انرژی مصرف می‌کنند.
بخاری گازی
همانطور که از نام این بخاری پیداست با گاز کار می‌کند و در منازل مسکونی استفاده زیادی از این نوع بخاری می‌شود. به غیر از خانه‌ها، این بخاری در برخی از مغازه‌ها و محل‌های کار نیز قابل استفاده است. این بخاری‌ها با توجه به سایزی که دارند می‌توانند یک خانه نسبتا بزرگ را به سادگی گرم کنند. نصب صحیح این بخاری‌ها اهمیت زیادی دارد و باید نکات ایمنی را به خوبی در نصب این نوع بخاری رعایت کنید. در صورتی که نکات ایمنی نصب را رعایت نکنید، ممکن است که حوادث ناگواری رخ دهد.
بخاری‌های گازی در انواع زمینی، با دودکش و بدون دودکش تولید شده و در بازار موجود هستند. بخاری‌های زمینی معمولا در فصل سرما نصب شده و بعد از پایان فصل سرما آن‌ها را جمع می‌کنند. اما بخاری‌های دیواری را معمولا سرجای خود قرار می‌دهند زیرا جمع کردن آن بسیار سخت است. از طرف دیگر بخاری‌های دیواری فضای بسیار کمتری را نسبت به بخاری‌های زمینی اشغال می‌کنند و گرمای کمتری نیز به خانه می‌دهند.
برخی از بخاری‌های گازی بدون دودکش هستند و برای مکان‌هایی که هوا جریان دارد و ساکن نیست، استفاده می‌شوند. پیشنهاد می‌شود که به هیچ عنوان از این بخاری‌ها در مکان‌های بسته استفاده نکنید. گاز برای سوختن، اکسیژن موجود در محیط را مصرف می‌کند، بنابراین بخاری‌های بدون دودکش اگر در فضای بسته قرار بگیرند، اکسیژن هوا را کاهش داده و به تدریج منجر به مسمومیت و گاز گرفتگی خواهند شد که بسیار خطرناک است.در مقاله انتخاب بخاری میتوانید در مورد مشخصات و ویژگی های انواع این وسیله بخوانید.
بخاری صنعتی
بخاری صنعتی مانند یک کوره داغ عمل می‌کند و یک وسیله گرمایشی برای فضاهای بسیار بزرگ مانند سالن‌ها، مدارس، مساجد، تئاتر و سینماها، تالارها و دیگر اماکن عمومی بزرگ است و بازدهی بسیار خوبی را دارد. این نوع بخاری به کمک فن بزرگی که در پشت مبدل حرارتی آن قرار دارد، گرما را با وزش باد تندی به فضای اطراف خود میفرستد و محیط را بسیار گرم می‌کند. این بخاری به صورت خودکار کار می‌کند و گازهای خطرناکی که در اثر احتراق به وجود می‌آید را به صورت کنترل شده به بیرون ارسال می‌کند و خطر خاصی برای انسان ندارد.
مبدل حرارتی این نوع بخاری گرما را از مشعل یا شعله اصلی دریافت می‌کند و به دلیل احتراق کامل گاز، مونو اکسید کربن ایجاد شده بسیار کاهش یافته و هیچ دوده یا سیاهی از این بخاری ایجاد نمی‌شود. این بخاری‌ها به دو صورت هستند که با رنگ الکترواستاتیک کوره‌ای پوشیده شده‌اند. علاوه بر آن فن‌های این دستگاه به نحوی طراحی شده‌اند که صدای کمی تولید می‌کنند.
بخاری پاسیو
بخاری پاسیو یک وسیله گرمایشی بسیار کاربردی است که در محیط‌های زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به بخاری‌های پاسیو، بخاری چتری نیز می‌گویند. در بالای این بخاری یک مشعل قرار گرفته شده است که گاز مایع را مشتعل می‌کند و شعله‌هایی که از احتراق به وجود آمده است را به سمت یک ورقه ورقه فلزی که یک سوراخ دارد، هدایت می‌کند. از این بخاری اغلب در منازل پنت هوس، کافی شاپ‌ها، ویلاها، رستوران‌ها، آلاچیق‌ها و دیگر مکان‌های سر باز و سر بسته بزرگ استفاده می‌شود.
از ویژگی‌های بخاری‌های پاسیو می‌توان به توزیع حرارت بالا به محیط اشاره کرد. در این بخاری هیچ انرژی اضافی ایجاد نمی‌شود، زیرا سوخت مایع مستقیما به انرژی حرارتی تبدیل می‌شود و به آن را به محیط اطراف خود میفرستد.
بخاری‌های پاسیو به آسانی قابل جابه جایی هستند و نصب آن‌ها نیز در هر مکانی ممکن است. برخی از این بخاری‌ها با برق نیز کار می‌کنند که به تازگی با پیشرفت فناوری به بازار آمده‌اند. در این نوع بخاری انرژی مادون قرمز از طریق سوراخ‌های سطحی به محیط بیرون منتقل می‌شود، در نتیجه منجر به گرم شدن فضای مورد نظر می‌شوند.
از مزایای کلی بخاری پاسیو می‌توان به مصرف سوخت کم، عدم تولید صدا، ایمنی بسیار بالا و عدم اشغال فضای اضافی در ساختمان اشاره نمود. ایمنی بخاری پاسیو در بین انواع بخاری بسیار زیاد است، زیرا دارای کلاهک استاندارد بالا است و این بخاری با وزش باد خاموش نمی‌شود.
وسایل گرمازای دیگر
به غیر از بخاری‌ها وسایل دیگر برای گرم کردن محیط وجود دارند که اغلب برای منازل استفاده می‌شود و به نوعی مکمل بخاری نیز هستند. برخی از این وسایل گرمایشی منزل را به طور کامل گرم نکرده و از این رو برخی از افراد به سراغ بخاری‌ها نیز می‌روند. در ادامه با دیگر وسایل گرمایشی که در منازل استفاده می‌شود، آشنا خواهید شد.
سیستم گرمایش مرکزی
یکی از رایج‌ترین وسایل گرمایشی که در ساختمان‌ها استفاده می‌شود، سیستم گرمایش مرکزی است. در این سیستم‌ها یک دستگاه مرکزی وجود دارد که با فعال کردن آن آب گرم به درون لوله‌ها ریخته می‌شود که از طریق رادیاتور و یا هیتر این آب گرم را به صورت بخار به خانه پخش می‌کند. مزیت اصلی که این سیستم گرمایشی دارد، عدم نیاز به دودکش است، زیرا در استفاده از این بخاری گاز مونو اکسید کربن تولید نمی‌شود.
شومینه
شومینه‌ها ابزار کلاسیکی برای گرمای خانه هستند و باید زیبایی خاصی به خانه می‌دهند. باید بدانید که شومینه بسیار قدیمی است و امروزه استفاده از آن برای گرمایش منازل بسیار محدود است و معمولا برای زیبایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. استفاده از شومینه معایبی نیز دارد که با رعایت نکات ساده می‌توان آن‌ها را برطرف کرد. یکی از این معایب می‌توان به تولید گاز مونو اکسید کربن اشاره کرد که با باز کردن راه دودکش به بیرون این عیب رفع می‌شود.
سیستم گرمایش از کف
گرمایش از کف یکی از روش‌های مدرن تولید گرما است که در اغلب ساختمان‌های بزرگ استفاده می‌شود. جالب است بدانید که گرمایش از کف فضایی از خانه را اشغال نمی‌کند و هزینه نصب آن در دیگر انواع بخاری ارزان‌تر و به صرفه‌تر است.
از مزایای سیستم گرمایش از کف می‌توان به صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف انرژی، تأمین آسایش و رفاه حال ساکنین ساختمان، پخش یکنواخت گرما در کل ساختمان، عدم نیاز به نصب دودکش و امنیت بالا به دلیل عدم انتشار گاز مونوکسید کربن اشاره کرد.
تنها عیبی که این نوع وسیله گرمایشی دارد، این است که زمان زیادی طول می‌کشد تا هوای محیط را گرم کند، اما زمانی که محیط بسیار گرم می‌شود، گرما ساکن می‌ماند. سیستم گرمایش از کف بیشتر در فرودگاه‌ها، سینماها، بیمارستان، ساختمان‌های مسکونی و مجموعه‌های ورزشی کاربرد دارد.
پکیج‌ها و رادیاتورها
همانطور که می‌دانید پکیج‌ها و رادیاتورها در اکثر ساختمان‌ها استفاده می‌شوند و بازدهی گرمایی نسبتا خوبی در خانه‌های کوچک دارند. سرعت گرم کردن محیط پکیج‌ها و رادیاتورها از سیستم گرمایش از کف بیشتر است و پکیج‌ها و رادیاتورها با سوخت‌های فسیلی، برق و انرژی خورشیدی کار می‌کنند. این وسایل گرمایی از لحاظ اقتصادی نیز بسیار مقرون به صرفه بوده و به سادگی نصب و تعمیر می‌شوند.
انرژی خورشیدی
انرژی خورشیدی سیستمی است که انرژی تابشی خورشید را از صفحات خورشیدی جذب و آن را به انرژی گرمایی تبدیل می‌کند. در سال‌های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی، انواع سیستم‌های گرمایشی انرژی خورشیدی برای گرم کردن آب ساختمان، آب گرم منازل، استخرها، پکیج‌ها، و برخی صنایع نظیر کارخانه‌های داروسازی استفاده می‌شوند.
مهم‌ترین مزیت این سیستم این است که از انرژی خورشیدی استفاده می‌کند که یک انرژی تجدیدپذیر و مناسب برای محیط زیست است و از طرف دیگر در صورتی که گاز یا برق قطع باشد، سیستم‌های گرمایشی تابشی همچنان کار می‌کنند و در مکان‌هایی که سایر انواع انرژی در دسترس نیستند، به سادگی قابل دسترس است و همچنین به غیر از هزینه تجهیزات اولیه، از لحاظ هزینه‌های عملیاتی نسبت به سایر روش‌ها مقرون به‌صرفه‌تر است.
سخن پایانی
در این مطلب انواع بخاری را به شما خوانندگان عزیز معرفی کردیم و نکات زیادی را در این زمینه مطرح کردیم. اگر قصد خرید بخاری را دارید، در ابتدا بهتر است با انواع بخاری و مزایای آن‌ها آشنا شوید. آشنایی با انواع بخاری باعث می‌شود بدانید که کدام بخاری برای محیط مورد نظر شما مناسب است. در زمان انتخاب بخاری به این موضوع توجه کنید که سایز بخاری با مصرف و تولید انرژی ارتباط مستقیم دارد و هرچه بخاری بزرگ‌تر باشد، مصرف بیشتری نیز خواهد داشت و بالعکس.